đời tôi

Sài Gòn, 1968
(viết cho đêm thơ Chiến Tranh và Tình Yêu)
Đỗ Tăng Bí

1945.
Khi tôi vừa chập chững biết đi
trên mặt đất nước này Việt Nam yêu dấu,
tay non đánh mất 16 tháng trời cha mẹ nâng niu
thì Thầy tôi qua đời,
cùng hai triệu người chết đói.

nhưng tôi chưa biết vui chưa biết buồn,
chưa biết khóc đau thương chưa biết cười hạnh phúc.
ruột Mẹ chín khúc môi con vẫn rạng rỡ đêm ngày.
16 tháng trời tim vẫn thơ ngây,
đất nước khổ đau vẫn ngủ vùi sớm tối.

Tám tuổi đầu theo Mẹ xa quê.
tôi bỏ lại đằng sau mái tranh ngút lửa.
lũy tre ngày nào tuổi nhỏ,
giờ đã nám đen trụi lá xác xơ.

kể từ đấy nứt vỏ ngây thơ,
lên phố phường Hà Nội lòng đã biết buồn, biết thương, biết nhớ,
biết đất nước khổ đau biết quê hương tan vỡ.

Biết vì sao chị tôi bị những người bên kia sông bắt giữ trước buổi thành hôn,
Biết vì sao anh tôi bị “Ủy Ban Hành Chánh” chém đầu giữa chợ,
Dù thầy tôi chỉ là một nhà nho nghèo,
trót dậy mấy người vài chữ,
chính những người có con bắt bớ chị tôi,
chính những người có con chém đầu anh tôi.

1954
Tôi theo Mẹ lên tàu đến một vùng xa thật lạ.
ở đó Việt Nam rất khác Việt Nam.
ở đó Sài Gòn rất xa Hà Nội.
ở đó làng quê không giống làng tôi.
(làng tôi Đại Mão, phủ Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh)


Ngần đó năm trời trôi nhanh.
tôi trưởng thành giữa một trời lửa đạn.
vẫn những người mũi lõ mắt xanh,
vẫn những ủy ban này nọ miền quê đêm tối ,
vẫn những hoạt đầu thành thị bán buôn máu xương.

rồi anh tôi chết,
và tôi bỗng yêu Miền Nam tha thiết.
yêu Sài Gòn hơn cả quê xưa.
yêu trời nắng bất chợt trời mưa.
yêu tiếng tiếng hát láng giềng, radio sớm tối.
yêu những con người thương đau quá đỗi,
suốt một đời vẫn xóm lều chật trội,
và các em tôi nhơm nhếch vỉa hè.
vẫn chiến tranh, vẫn mũi lõ mắt xanh.
vẫn những áo đen lách luồn như chuột.

rồi mỗi ngày vẫn qua, lầm lì cuộc sống,
sống nhọc nhằn như chưa biết trẻ thơ.
lòng tự hỏi cho đến bao giờ
các em tôi sẽ hát thanh bình trở lại?